Tủ điện thang máy

Thang máy hoạt động được là nhờ vào sự phối hợp vận hành của nhiều bộ phận với nhau. Mỗi bộ phận đều là những cấu thành không thể thiếu và có những chức năng riêng. Một trong số đó chính là tủ điện thang máy, bộ phận này là gì và đóng vai trò gì trong hệ thống vận hành thang máy.

Khái niệm về tủ điện thang máy

Tủ điện thang máy hay còn gọi là tủ điều khiển thang máy, đây chính là bộ phận thực hiện chức năng điều khiển mọi hoạt động để thang máy vận hành bình thường. Bộ phận tủ điện có đảm bảo chất lượng hay không cũng sẽ ảnh hưởng tới quá trình vận hành của thang máy. Và khi thang máy hoạt động trong trạng thái bình ổn nhất cũng sẽ giúp tủ điện êm ái, an toàn nhất. Tủ điện thang máy được ví như là bộ não của thang máy, là bộ phận giúp thang máy có thể phát huy hết giá trị và lợi ích của mình.

Tủ điện thang máy có cấu tạo như thế nào?

Tủ điện thang máy được cấu tạo khá phức tạp, từ nhiều bộ phận nhỏ bên trong kết hợp tạo thành.

Bộ điều khiển của tủ điện thang máy

Hệ thống điều khiển là một trong những bộ phận chính cấu tạo nên tủ điện thang máy. Khi các tín hiệu chọn tầng gửi về hệ thống điều khiển xử lý và sẽ đưa Cabin thang máy đến tầng đã yêu cầu. Vì vậy mà khi hệ thống điều khiển gặp một lỗi cũng sẽ ảnh hưởng tới quá trình hoạt động của Cabin. Hệ thống điều khiển trong tủ điện thang máy còn được phân chia thành hai loại:

• Hệ thống điều khiển đơn: Với hệ thống điều khiển thang máy đơn chỉ lắp đặt được cho 1 thang máy. Phù hợp với các dòng thang máy mini hay thang máy gia đình hoặc các công trình thang máy nhỏ lẻ
• Hệ thống điều khiển thang máy nhóm: Hệ thống điều khiển này thường được sử dụng cho một nhóm các thang máy liền kề nhau, phổ biến ở các chung cư, trung tâm thương mại, khách sạn, bệnh viện,…Hệ điều hành thang máy nhóm khá phức tạo yêu cầu cao về công nghệ kỹ thuật.

Hệ thống điều khiển biến đổi hiệu suất và điện áp của tủ điện

Bộ phận này có chức năng điều tiết và thực hiện các lệnh từ hệ điều hành thang máy chuyển xuống. Bộ điều khiển biến đổi điện áp thực hiện nhiệm vụ phân bố dòng điện đến các bộ phận truyền động, giúp cho hệ thống hoạt động hiệu quả và chính xác hơn.

Hệ thống điều tiết thời gian đóng mở của thang máy

Bộ phận trong tủ điện thang máy này có nhiệm vụ chính đó là điều tiết thời gian đóng mở theo những thông số mà người dùng đã cài đặt trước đó. Giúp thay đổi linh hoạt cách vận hành của thang máy

Điều khiển cửa thang máy

Bộ phận này đóng vai trò xử lý các thông tin đóng mở cửa thang máy, được kết nối trực tiếp với photocell( bộ cảm biến hồng ngoại) được gắn ở cửa cabin giúp cho việc đóng mở cửa được chuẩn xác và nhịp nhàng hơn. Ngoài ra, nhờ bộ cảm biến hồng ngoại đó mà thang máy có thể phát hiện được các vật cản ở cửa, giúp thang máy tránh được tình trạng bị kẹt gây mất an toàn cho người sử dụng.

Hệ thống đảm bảo an toàn 

Hệ thống an toàn trong tủ điện thang máy sẽ bao gồm các thiết bị nhỏ: hệ thống cứu hộ và công tắc giới hạn hành trình:

• Hệ thống cứu hộ thang máy áp dụng trong trường hợp thang máy bị cắt điện đột ngột. Hệ thống này là thiết bị tích điện giống với ắc quy hay UPS, vì vậy khi thang máy bị mất điện đột ngột, chúng sẽ phát huy công năng của mình, làm nguồn điện dự trữ để đảm bảo thang máy tiếp tục được vận hành. Tuy nhiên nguồn điện dự phòng này chỉ sử dụng được trong một khoảng thời gian nhất định chứ không thể thay thế được điện lưới.
• Công tắc giới hạn hành trình thang máy là thiết bị có chức năng giúp cabin thang máy giữ khoảng cách với hố pít thang máy trong trường hợp thang máy bị vượt tốc, bảo vệ người dùng. Mỗi một thang máy sẽ có từ 2-3 công tắc giới hạn hành trình.

Tủ điện thang máy đóng vai trò gì?

Tủ điện thang máy là thiết bị được tạo ra để hỗ trợ quá trình điều khiển thang máy dễ dàng và thuận lợi hơn. Tủ điều khiển thang máy sẽ phối hợp với các thiết bị khác để giúp thang máy vận hành an toàn và đúng với mong muốn của kỹ thuật viên

Thiết bị này được xem là bộ phận trung gian, có chức năng thu thập các dữ liệu từ các bộ phận khác, phân tích và xử lý. Nếu không có tủ điều khiển thang máy thì cabin sẽ không thể di chuyển lên xuống được

Tủ điện thang máy hoạt động theo cơ chế nào?

Mỗi một bộ phận trong tủ điện thang máy sẽ có một chức năng riêng biệt, giúp thang máy có thể vận hành đúng chuẩn. Tín hiệu điều khiển sẽ được truyền đến hệ thống điều khiển, vị trí này sẽ tiếp nhận và xử lý thông tin, sau đó phát tín hiệu tới bộ phận truyền động giúp động cơ quay. Cabin thang máy sẽ di chuyển tới vị trí mà bạn đã bấm. Quá trình này sẽ lặp đi lặp lại liên tục để chúng ta có thể sử dụng thang máy một cách đơn giản nhất.

Phân loại tủ điện thang máy

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại tủ điện thang máy khác nhau với cấu tạo và nguyên lý hoạt động cũng khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung thì tất cả các loại tủ điều khiển thang máy sẽ được phân làm 2 loại chính:

Phân loại tủ điện thang máy theo nguyên lý hoạt động

Tủ điện thang máy phân theo nguyên lý hoạt động sẽ có 2 loại đó là tủ điện sử dụng hệ điều hành VVVF và ACVV. Mỗi loại có những đặc điểm riêng phù hợp với nhu cầu sử dụng cụ thể của người dùng theo từng công trình khác nhau.

Hệ điều hành VVVF

Nguyên lý hoạt động của tủ điện thang máy sử dụng hệ điều hành VVVF đó chính là dựa vào nguyên lý biến đổi điện áp và tần số của nguồn điện xoay chiều trước khi cung cấp cho mô tơ. Lúc này, vận tốc của mô tơ sẽ đồng biến với tần số của nguồn điện.

Nguồn điện 3 pha của tủ điện sử dụng hệ điều hành này sẽ được chỉnh lưu thành nguồn điện 1 chiều, rồi sau đó mới chuyển từ dòng 1 chiều này qua dòng 3 pha có điện áp và tần số theo đúng mong muốn của người dùng. Motor cũng sẽ quay đúng theo vận tốc mà người sử dụng yêu cầu. Quá trình biến đổi điện áp và tần số chính là cách để hạn chế gia tốc của mô tơ khi máy khởi động và lúc dừng lại, đảm bảo được an toàn, mang lại cảm giác thoải mái khi sử dụng.

Hệ điều hành ACVV

Tủ điện thang máy sử dụng hệ điều hành ACVV hoạt động dựa trên nguyên lý biến đổi điện áp của nguồn điện trước khi cung cấp cho mô tơ. Tuy nhiên khác với hệ điều hành VVVF, hệ điều hành ACVV sẽ sử dụng SCR để thực hiện việc kích dẫn, thay đổi dòng điện. Quá trình khởi động sẽ diễn ra khác hoàn toàn với quá trình dừng thang máy.

Nhờ vào việc kích trễ SCR mà điện áp sẽ ở mức thấp nhất, từ đó mà việc khởi động mang lại hiệu quả cao. Điện áp thấp sẽ đưa nguồn điện một chiều vào cuộn dây tốc độ chậm của motor để hãm dừng thang máy hiệu quả. Tủ điều khiển thang máy hệ điều hành ACVV không chuyển được điện năng sang cơ năng mà bắt buộc phải chuyển qua nhiệt năng. Vì thế mà mô tơ khi hoạt động nhiều sẽ nóng lên, buộc phải có quạt điện giải nhiệt

Sử dụng dòng điện 1 chiều để cản lớn hay nhỏ đều phụ thuộc vào thời điểm mà mô tơ đang chạy nhanh hay chậm. Những điều này đều nhờ vào thiết bị máy phát tốc hay còn gọi là máy phát điện tuyến tính với tốc độ quay của thiết bị

Phân loại theo xuất xứ

Dựa vào nguồn gốc xuất xứ thì tủ điện thang máy sẽ được chia thành 2 loại: thang máy nhập khẩu và thang máy lắp ráp trong nước

Tủ điện thang máy nhập khẩu

Tủ điều khiển thang máy nhập khẩu là sản phẩm được nhập khẩu nguyên chiếc từ nước ngoài. Ưu điểm của thiết bị nhập khẩu đó chính là về chất lượng cao cấp, hoạt động ổn định. Tuy nhiên giá thành khá cao và các linh kiện không có sẵn trong nước, bất tiện cho quá trình bảo trì, bảo dưỡng

Tủ điện thang máy được lắp ráp trong nước

Tủ điều khiển thang máy lắp ráp tại Việt nam là sản phẩm được sản xuất và lắp ráp trong nước với ưu điểm là giá thành rẻ hơn so với thiết bị nhập khẩu nguồn linh kiện sẵn có dễ dàng bảo trì, sửa chữa. Tuy nhiên hoạt động sẽ không tốt bằng sản phẩm nhập khẩu và dễ gặp phải hàng kém chất lượng

Tủ điện thang máy nên lắp đặt ở vị trí nào?

Tùy thuộc vào thiết kế của công trình mà sẽ có vị trí thích hợp để đặt tủ điện thang máy. Tuy nhiên điểm chung là phải đặt tại nơi có vị trí thao tác, thuận tiện cho quá trình bảo trì và bảo dưỡng của nhân viên kỹ thuật

Đối với tủ điều khiển thang máy có cabin

Đối với tủ điều khiển thang máy có buồng máy thì vị trí phù hợp nhất chính là đỉnh cao của tòa nhà. Bởi buồng máy điều khiển có kích thước lớn, đặt phía dưới rất dễ cản trở lối đi và gây mất thẩm mỹ cho công trình của bạn, và tủ điều khiển sẽ nằm bên trong phòng máy đó

Đối với tủ điều khiển thang máy không có cabin

Các công trình có chiều cao bị hạn chế và diện tích bị eo hẹp thì sẽ không thuận tiện cho việc xây dựng phòng máy. Lúc này thì tủ điện thang máy sẽ được bố trí ở trước của tầng cao nhất hoặc bên phía ngoài thang máy tùy vào từng trường hợp mà bố trí cho hợp lý